Sharps and Flats
We leerden daarnet dat het muzikale alfabet bestaat uit de noten A, B, C, D, E, F en G. Daarnaast is het belangrijk om te weten dat er tussen de meeste van deze letters ‘kruisen en mollen’ zitten. We gebruiken het hekje (#) om een kruis aan te duiden en de letter ‘b’ om een mol aan te duiden. Kruisen en mollen benoemen we ook als sharps en flats.
Dit ezelsbruggetje kan helpen bij kruisen en mollen: bepaalde tonen kunnen we scherper of hoger maken (= sharp), anderen kunnen we doen afzwakken of lager maken (= flat). De toon G kan een ‘G sharp’ of G# worden bijvoorbeeld. Gb staat dan voor het tegenovergestelde: een ‘G flat’. Hoe we dat juist doen? Door een halve toon omhoog te gaan voor een kruis of sharp en een halve toon omlaag voor een mol of flat. Straks gaan we nog dieper in op (halve) tonen in het gedeelte over intervallen.
Hoeveel kruisen en mollen zijn er?
Theoretisch gezien kan elke letter uit ons muzikaal alfabet zowel sharp als flat gemaakt worden. Hoewel dit theoretisch mogelijk is, is het bij de letters E en B niet praktisch. Wanneer we deze letters een halve toon hoger of sharp maken komen we immers terecht bij de letters F en C, waarover zo dadelijk meer. Probeer dit alvast te begrijpen aan de hand van onderstaande afbeelding. Valt het je op dat er na E en B (mi en si) geen zwarte toetsen zijn?
Sharps en flats kunnen we op twee manieren toepassen. Wanneer we toon C, sharp willen maken, dan komen we op C# terecht. Op de piano is dit exact dezelfde toets als een D flat of Db. Zo is D# ook dezelfde toets als een Eb enzovoort. Oefen dit even zelf via bovenstaande afbeelding: probeer elke zwarte toets te benoemen. Het correcte resultaat vind je hieronder terug.
Is het gelukt? Herhaal de oefening gerust een paar keer totdat je het principe volledig onder de knie hebt. We komen hier later in dit hoofdstuk op terug. Eerst gaan we dieper in op muzikale intervallen en ontdekken we hoe je noten binnen een bepaalde toonsoort kan gaan opbouwen. Als we eenmaal zover zijn, kun je verschillende muzikale families maken en zijn we helemaal vertrokken!